18e eeuw: Opkomst kinderliteratuur

Engelse filosoof John Locke pleitte er eind zeventiende eeuw voor om kinderen spelenderwijs te laten leren en om hun niet te slaan. Meer dan een halve eeuw later liet de Zwitserse schrijver Jean-Jacques Rousseau zijn hoofdpersoon Eie uit de briefroman Eile, où de l’Education, liever opgroeien in de natuur, zodat het kind niet zou worden bedorven door aangeleerd, cultureel gedrag.

Onder invloed van de moderne opvoedkundige idealen, die met elkaar gemeen hadden dat men het karakter van een kind als kneedbaar beschouwde. In andere woorden: men kon kinderen gemakkelijk goede dingen aanleren.

VanAlphen schreef vooral leerzame gedichten die filosofisch het kind beïnvloedde en  dus ook de manier van het kind indirect kon veranderen. Ze waren strak en simpel van opzet en hierdoor konden de kinderen ze gemakkelijk uit het hoofd leren. De kinderen konden vaak aangeven welke ze leuk vonden en welke ze  verafschuwde.

Een klein gedicht van Van Alphen:

 

Een vriend, die mij mijn feilen toont,

Gestreng bestraft, en nooit verschoont,

Heeft op mijn hart een groot vermogen.

Maar...`t laag gemoed, dat altoos vleit,

Verdenk ik van baatzuchtigheid;

Ik kan zijn bijzijn niet gedogen.

 

In het algemeen gaat het gedicht over 2 soorten vrienden. De vriend, in de eerste drie zinnen, die eerlijk en rechtvaardig is en de vriend die je bedriegt en het voor zijn eigen belang doet.

 

SaraBurgerhart had als belangrijk idee dat de vrouw een grotere en belangrijkere rol moest gaan spelen bij opvoeding. In elk boek van haar speelt de vrouw de hoofdrol. Maar werd je ook aan het denken gezet over goede en kwade dingen in het leven.

Ook schreef Sara Burgerhart samen met Betje wolff en Aagje Deken. Samen hadden ze als uitgangspunt dat ze een verhaal basseren op het idee van een goede opvoeding. Ze schreven ook veel over het goede en kwade, de relatie tussen de maatschappij en het individu en de liefde.

(Sara Burgerhart)

(Betje Wolff)

(Aagje Deken)

Sara Burgerhart is een vrouw net zoals elke andere vrouw. Ze was lekker simpel en daarom was het makkelijk om je als vrouw goed in de hoofdpersoon van haar boeken in te leven. Net zoals elke vrouw vond ze dat een vrouw zelf mocht bepalen wat ze deden, dat ze zelfstandig waren en dat ze lekker hun eigen gang moeten gaan.

Gelukkig loopt het met Sara goed af omdat ze een goed zelfbeeld ontwikkeld. Ze is een sterke vrouw die leert van fouten en goede dingen in het leven. Ze is sterk genoeg om erge pijn en verdriet te verwerken.  

-Het loopt in dit verhaal met Sara toch goed af omdat ze zelfinzicht krijgt door schande en schade. En ze is sterk genoeg om het verdriet en de pijn te verwerken en te overwinnen.

 

Helaas konden wij niets vinden of bedenken over van moderne literatuur waarin de opvoeding zo duidelijk ter sprake komt als in de gedichten van Van Alphen en Sara Burgerhart.